Đức Trạch là địa phương có nhiều hoạt động đặc trưng của sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng dân gian làng biển như cầu mùa, thờ Ngư ông và đua thuyền trên sông, trên biển. Theo sử sách, lễ hội đua thuyền đã từng tồn tại ở vùng đất Đức Trạch xưa từ nhiều thế kỉ trước. Qua bao thăng trầm, biến thiên của lịch sử, lễ hội đua thuyền ở đây từng bị gián đoạn trong một thời gian dài vì chiến tranh. Nhưng với quyết tâm giữ gìn nét đẹp văn hóa làng biển, không để mai một các hoạt động sinh hoạt văn hóa, thể thao nên hội đua thuyền đang được khôi phục và phát triển.

Để chuẩn bị cho lễ hội, ngay từ đầu tháng 8, các thôn tham gia đua thuyền đã tổ chức lễ phát mộc, đóng mới, tu sửa thuyền đua. UBND xã Đức Trạch thực hiện xã hội hóa, kêu gọi bà con nhân dân chung tay góp sức. Các bậc cao niên của làng lại thi nhau soạn sửa thuyền đua, tổ chức đội hình... Với tinh thần quyết tâm cao và sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt, lễ hội đua thuyền truyền thống xã đã diễn ra thành công tốt đẹp và thực sự là ngày hội lớn của nhân dân địa phương. Với ý nghĩa cầu mong năm mới "mưa thuận gió hòa", “thuận buồm xuôi gió” sẽ mang về những chuyến biển bội thu và tạo sân chơi bổ ích cho ngư dân các làng biển, người dân và các tay chèo đã cùng nhau mang đến một không khí mừng xuân vô cùng náo nhiệt.

Nét mới trong lễ hội đua thuyền truyền thống năm 2018 là cùng với việc khôi phục phần hội gồm 4 đội đua là đại diện của 4 thôn trong xã, phần lễ cũng được Ban Tâm Linh xã Đức Trạch chú trọng bằng các hoạt động như tổ chức lễ Xuân Thủ đầu năm và lễ dâng hương tại Đình Làng. Ông Hồ Đăng Chiến, Chủ tịch UBND xã Đức Trạch cho biết: “Lễ hội đua thuyền là hình thức cầu ngư, cầu cho năm mới mưa thuận gió hòa, ngư dân ra khơi cá tôm đầy ghe…”

Tham gia lễ hội năm nay có 4 đội đua, mỗi đội có 17 người gồm 12 tay bơi, 2 tay chèo, 1 tay phách, 1 tay mõ, 1 tay té nước thi đấu qua 2 vòng đua trên quãng sông Lý Hòa dài 2km. Mặc dù trong những ngày đầu xuân 2018, thời tiết giảm xuống từ 5-8 độ C nhưng hàng nghìn người vẫn tới tham gia cổ vũ cho lễ hội. Người dân xã Đức Trạch cho biết, từ nay sẽ tiến hành tổ chức lễ hội đua thuyền đều đặn hàng năm để tiếp nối giá trị truyền thống cha ông. Cùng với việc khôi phục lại giải đua truyền thống, chùa Đức Trạch sẽ được khởi công xây dựng vào tháng 3 tới, tu sửa lại Đình làng để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa tâm linh của nhân dân mỗi khi Tết đến, xuân về.

Lễ hội đua thuyền truyền thống ở xã Đức Trạch không chỉ là hoạt động văn hóa -thể thao mà còn là hoạt động văn hóa tâm linh, quy tụ đông đảo bà con nhân dân, cán bộ, con em quê hương ở mọi miền Tổ quốc hướng về lễ hội. Đây thực sự là ngày hội của toàn dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và xây dựng quê hương  Đức Trạch ngày càng giàu đẹp, văn minh./.

Hoàng Huế