Sáng nay 6/6, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ bảy (Quốc hội khóa XIV), Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân trả lời một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo. Về câu hỏi của đại biểu: có cán bộ nào góp tiền “kinh doanh chùa” hay không? Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết, theo quy định của pháp luật Việt Nam và Hiến chương của Giáo hội Phật giáo Việt Nam thì không có quy định về kinh doanh chùa.

Thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về tín ngưỡng, tôn giáo, Bộ trưởng Bộ Nội vụ khẳng định, cũng chưa phát hiện hành vi kinh doanh chùa để vụ lợi. Tuy nhiên thời gian qua có một số cá nhân lợi dụng vào niềm tin của nhân dân, của phật tử để hoạt động mê tín dị đoan và trục lợi, gây bức xúc trong cộng đồng xã hội.

Có một số đại biểu nêu tình trạng công chức góp tiền xây chùa để kinh doanh, song Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân khẳng định theo báo cáo của Bộ Nội vụ nắm được thì hiện chưa phát hiện trường hợp cán bộ công chức nào góp tiền xây dựng chùa để kinh doanh trục lợi. Và theo quy định tại Luật tín ngưỡng tôn giáo thì cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo được hình thành theo tập quán, do thành viên của cộng đồng cùng nhau đóng góp.

Thời gian qua, việc xây dựng các cơ sở thờ tự tôn giáo cũng nằm trong các dự án do nhân dân đóng góp.

Liên quan đến vụ việc chùa Ba Vàng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết từ ngày 20/3 cho đến 28/3, các cơ quan chức năng gồm Bộ Nội vụ, UBND tỉnh Quảng Ninh, Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có rất nhiều văn bản gửi các bộ, ngành xác minh, làm rõ và báo cáo Chính phủ nội dung này.

Bộ trưởng cho biết, qua kiểm tra xác minh phản ánh của các lực lượng chức năng, UBND tỉnh Quảng Ninh và Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã thống nhất xác định những sai phạm về pháp luật và giới luật, từ đó đưa ra các giải pháp.

Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, sau khi xử lý vụ việc trên, dư luận xã hội đã lắng xuống. Đa số đồng tình với quyết định xử phạt của Giáo hội Phật giáo Việt Nam và chính quyền địa phương.

Để khắc phục tình trạng trên và tăng cường quản lý Nhà nước, Bộ trưởng cho biết sẽ tập trung một số nhiệm vụ như: tiếp tục đề xuất Chính phủ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật để cụ thể hóa Luật tín ngưỡng tôn giáo, trong đó có Nghị định xử phạt hành chính về lĩnh vực tín ngưỡng tôn giáo.

Bên cạnh đó, không để xảy ra các hiện tượng lợi dụng tín ngưỡng tôn giáo để làm lệch chuẩn về đạo đức, phản văn hóa, ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục của Việt Nam.

Tiếp đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền và phổ biến tín ngưỡng tôn giáo cho người dân, các chức sắc tôn giáo và người tu hành; Tăng cường công tác đào tạo, bồi dường kỹ năng, kiến thức chuyên ngành trong quản lý Nhà nước về tín ngưỡng tôn giáo.

Bộ Nội vụ cho biết sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để kịp thời phát hiện các vi phạm trong lĩnh vực tôn giáo.

Sau phần trả lời của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã mời Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm (ĐBQH Hà Nội) làm rõ hơn vấn đề có hay không chuyện kinh doanh chùa chiền.

Tại nghị trường, Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm đã xin thêm một phút để nói thêm về phản ánh của các ĐBQH về các nghi lễ dâng sao giải hạn, thỉnh vong… diễn ra tại một số chùa chiền trong thời gian qua, đặc biệt là các ý kiến nêu về loại hình “chùa BOT” có sự góp vốn của cá nhân, tổ chức với mục đích kinh doanh.

“Kính thưa Quốc hội là một ĐBQH, là tu sĩ phật giáo trên cương vị Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tôi xin trân trọng báo cáo trước Quốc hội các vị ĐBQH và cử tri cả nước rằng tất cả các chùa trên phạm vi cả nước đều do Giáo hội Phật giáo Việt Nam và Giáo hội Phật giáo các địa phương cùng nhân dân xây dựng và quản lý. Không có chùa nào nằm ngoài hệ thống này, đặc biệt không có bất kỳ một chùa nào có sự góp vốn đầu tư xây dựng từ những cá nhân công chức, tập thể với mục đích kinh doanh mà đại biểu nêu dưới một cụm từ rất mới, rất lạ, đó là “BOT”” – Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm nhấn mạnh.

Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm cũng nói về truyền thống Phật giáo Việt Nam trong lịch sử cũng như trong hiện tại và Hòa thượng cũng khẳng định những hiện tượng sai lệch giáo luật của một số nhà tu hành tại các chùa có ứng xử chưa phù hợp với các phật tử đến lễ chùa đều đã được Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam các địa phương nhắc nhở, xử lý kỷ luật nghiêm khắc theo các quy định của hiến chương và các nội quy của Giáo hội.

"Một lần nữa, tôi xin khẳng định Giáo hội Phật giáo Việt Nam không dung túng, bao che cho bất kỳ một người tu hành nào, đặc biệt là các chức sắc khi vi phạm đạo đức và giáo luật”.

Trước đó tại phiên chất vấn chiều 5/6, nhiều câu hỏi liên quan đến vấn đề quản lý hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng, phòng ngừa mê tín dị đoan, đầu tư xây dựng và quản lý các công trình tâm linh được các đại biểu Quốc hội đặt ra với Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện.

Ông Nguyễn Mai Bộ (đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang) đề cập đến hiện tượng “thương mại hóa” tâm linh (xây dựng các khu du lịch tâm linh), lợi dụng các hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng để thu lợi bất chính.

Ngoài ra, đại biểu tỉnh An Giang chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện về việc có hay không câu chuyện quan chức đóng góp xây dựng những ngôi chùa lớn. Ông Nguyễn Mai Bộ gọi các những ngôi chùa được xây dựng trong các khu du lịch là “chùa BOT.”

Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định, việc lợi dụng các hoạt động tôn giáo, tín ngưỡng để thu lợi bất chính là hành vi vi phạm pháp luật, cần phải xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Ngọc Thiện thông tin thêm, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quản lý về mặt văn hoá, định hướng nếp sống văn minh; còn việc quản lý các cơ sở tôn giáo, thờ tự là trách nhiệm của Bộ Nội vụ.

“Đến nay, chúng tôi chưa có bất cứ thông tin cụ thể nào về việc quan chức đóng góp xây dựng chùa,” ông Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định.

Trao đổi thêm về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh: “Chúng ta không có khái niệm chùa BOT. Chúng ta không nên sử dụng khái niệm đó với các cơ sở tín ngưỡng, thờ tự.”

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, nếu đại biểu Quốc hội có thông tin cụ thể về việc quan chức góp tiền xây dựng chùa thì cung cấp cho Quốc hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Nội vụ cũng như các cơ quan chức năng liên quan để xem xét.

Phương Thủy tổng hợp