Lễ Pang Phoóng (lễ Tạ ơn) của người Kháng xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo (tỉnh Điện Biên) được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2742/QĐ-BVHTTDL, ngày 30/9/2020 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Theo phong tục truyền thống lễ hội Pang Phoóng của dòng họ Lò (ngành Lò Khul), dân tộc Kháng được tổ chức 2 hoặc 3 năm một lần vào khoảng tháng 11 - 12 dương lịch, khi mùa vụ đã thu hoạch xong, đồng bào có nhiều thời gian rảnh rỗi tham gia các nghi lễ trong gia đình, dòng họ và cộng đồng, làng bản. Ngày làm lễ Pang Phoóng thường được chọn vào ngày rằm. Thầy cúng (Pắp lể) - người chủ trì hành lễ phải là người trong dòng họ Lò, ngành Lò Khul và là người am hiểu về nguồn gốc, lịch sử dòng họ mình (thường là trưởng họ của dòng họ Lò Khul).

Lễ hội được tổ chức trong 2 ngày tại nhà trưởng họ hoặc một gia đình nào đó trong dòng họ Lò. Lễ hội gồm 2 phần chính: Phần lễ và phần hội. Nghi lễ cúng diễn ra tại nhà trưởng họ hoặc gia đình có điều kiện trong dòng họ Lò Khul, mang tính chất tạ ơn trời đất, tổ tiên đã phù hộ cho một năm mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu, mọi người gặp nhiều điều may mắn, khỏe mạnh. Phần hội: Dòng họ Lò Khul cùng người dân trong bản và toàn thể cộng đồng quanh khu vực tham gia các hoạt động vui chơi, hát múa.

Phát biểu tại Lễ công bố, trao quyết định, ông Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Điện Biên chúc mừng cộng đồng dân tộc Kháng xã Rạng Đông đã dày công giữ gìn, bảo tồn truyền thống văn hóa dân tộc. Đồng thời khẳng định, niềm vui hôm nay của cộng đồng dân tộc Kháng ở Rạng Đông cũng là niềm vui chung của nhân dân huyện Tuần Giáo và tỉnh Điện Biên.

Để gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp của Lễ Pang Phoóng, ông Nguyễn Hoàng Hiệp đề nghị UBND huyện Tuần Giáo cần xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền Lễ Pang Phoóng; cùng với đó, quan tâm lựa chọn hỗ trợ xây dựng bản văn hóa cho đồng bào dân tộc Kháng; rà soát các nghệ nhân am hiểu văn hóa của dân tộc Kháng để lập hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu nghệ nhân ưu tú...

Được biết, tỉnh Điện Biên hiện có một di sản Thực hành Then của người Thái được UNESCO ghi vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; 12 di sản văn hóa phi vật thể được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có Lễ Pang Phoóng (Lễ tạ ơn) của người Kháng huyện Tuần Giáo.

Vũ Quang Thịnh (t/h)