Sau 30 năm tái lập tỉnh (1992 - 2022), Ninh Bình đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng như kinh tế phát triển; tiềm năng du lịch được khai thác hiệu quả, hàng năm đón gần 8 triệu lượt khách tham quan du lịch (chủ yếu là du lịch tâm linh); đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân tiếp tục được nâng lên; an sinh xã hội được đảm bảo; diện mạo đô thị và nông thôn có nhiều khởi sắc... Những kết quả đó có đóng góp đáng kể của đồng bào các tôn giáo trên địa bàn tỉnh, trong đó có vai trò của Phật giáo và Công giáo.

Thượng tọa Thích Thọ Lạc, Trưởng Ban Trị sự Phật giáo tỉnh Ninh Bình nhiệm kỳ 2017-2022 và Linh mục Bùi Văn Kế, Chính xứ Giáo xứ Đồng Bài tại Lễ Khánh thành nhà tình nghĩa cho giáo dân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở tại thôn Đồng Bài (xã Quảng Lạc, huyện Nho Quan), tháng 8/2020

Phát huy giá trị tốt đẹp của các tôn giáo

Được sự quan tâm, hướng dẫn và khích lệ của cấp ủy, chính quyền, UBMTTQ, các ban ngành liên quan trong việc phát huy giá trị tốt đẹp của các tôn giáo, từ năm 2014 đến nay, đã thành thông lệ, hàng năm UBMTTQ tỉnh phối hợp với Công an tỉnh tổ chức gặp mặt, giao lưu với chức sắc, chức việc các tôn giáo trên địa bàn tỉnh nhân dịp Tết Nguyên đán để lắng nghe tâm tư nguyện vọng, tạo sự gần gũi, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với các tôn giáo.

Đồng thời, tại các Giáo xứ và các chùa có đông đồng bào theo đạo, UBMTTQ và Công an tỉnh thường xuyên tổ chức các diễn đàn tuyên truyền về an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng, chống tai, tệ nạn xã hội, bảo vệ môi trường, xây dựng gia đình, xứ họ đạo bình yên, chùa tinh tiến về an ninh trật tự..., với sự tham gia của các tăng, ni và các Linh mục trên địa bàn, thu hút hàng nghìn giáo dân, Phật tử tham gia. Tại các diễn đàn này, đại diện các tôn giáo đã phát mũ bảo hiểm miễn phí, tặng quà cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, tặng học bổng cho các em học sinh nghèo vượt khó...

Trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), đô thị văn minh, đồng bào các tôn giáo đã hiến hàng chục ngàn m² đất và tài sản trên đất để phục vụ cho việc mở rộng đường liên thôn, liên xã, đường nội đồng và xây dựng các công trình phúc lợi công cộng; đóng góp nhiều tiền của, ngày công để mở rộng khuôn viên, mua sắm thiết bị nhà văn hóa khu dân cư, sân chơi thể thao, tôn tạo các di tích lịch sử văn hóa..., góp phần xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn, đường làng, ngõ phố sạch đẹp khang trang, diện mạo nông thôn, đô thị ngày càng được đổi mới.

Đến nay, tổng số xã đạt chuẩn NTM trên toàn tỉnh là 119/119 xã, trong đó có 17 xã đạt NTM nâng cao, 11 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 265 khu dân cư đạt khu dân cư NTM kiểu mẫu; 7/8 huyện, thành phố được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Ninh Bình phấn đấu năm 2024 trở thành Tỉnh NTM. Điển hình là công tác phối hợp vận động hưởng ứng phong trào hiến tặng giác mạc, được các chức sắc, chức việc, đồng bào các tôn giáo tham gia hưởng ứng tích cực. Đến nay đã vận động được 15.000 người đăng ký hiến tặng giác mạc khi qua đời, trong đó có 482 người đã hiến giác mạc, 02 người hiến mô tạng. Đây là việc làm hết sức ý nghĩa, thể hiện tính nhân văn sâu sắc và nghĩa cử cao đẹp (Ninh Bình hiện là tỉnh dẫn đầu toàn quốc về hiến tặng giác mạc).

Bên cạnh những kết quả nổi bật nêu trên, đặc biệt phải kể đến sự tham gia đóng góp của đồng bào các tôn giáo trong hoạt động vì người nghèo. Hàng năm, UBMTTQ các cấp phát động và kêu gọi đã được các tổ chức tôn giáo, các chức sắc, chức việc và người có uy tín trong đồng bào dân tộc đã luôn đi đầu tiên phong tuyên truyền vận động người dân chung tay ủng hộ.

Các tôn giáo trên địa bàn tỉnh đã tích cực ủng hộ, đóng góp và làm công tác từ thiện, nhân đạo với số tiền gần 20 tỷ đồng cho việc xây nhà đại đoàn kết, nhà ở cho hộ nghèo, ủng hộ đồng bào khác phục hậu quả do thiên tai bão lũ tại các tỉnh miền Trung...

Nhằm đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030, các tổ chức tôn giáo hỗ trợ học bổng cho các em học sinh từ Tiểu học đến Trung học phổ thông có hoàn cảnh khó khăn. Riêng năm học 2021-2022, Phật giáo tỉnh đã đăng ký ủng hộ cho gần 200 em học sinh, mỗi em là 4,5 triệu đồng/em/năm; có em mất cả cha và mẹ ủng hộ 12 năm. Tổng số tiền đăng ký hỗ trợ theo chu kỳ là trên 02 tỷ đồng.

Nét nổi bật mang tính riêng và độc đáo của Ninh Bình là Phật giáo và Công giáo đã tích cực hưởng ứng cuộc phát động xây dựng Mô hình Dân vận khéo do MTTQ tỉnh và Ban dân vận Tỉnh ủy phát động. Hai Mô hình Dân vận khéo do hai tôn giáo chung tay ký kết xây dựng, đó là: “Vận động đồng bào có đạo và Nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội” và “Chức sắc, chức việc các tôn giáo chung tay xây dựng những ngôi nhà ấm tình đoàn kết lương - giáo”.

Mô hình “Vận động đồng bào có đạo và Nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội”

Lễ phát động mô hình điểm “Vận động đồng bào có đạo và nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội” tại huyện Gia Viễn, tháng 5/2022

Ban Thường trực Ủy ban UBMTTQ tỉnh Ninh Bình đã tổ chức ký kết và ban hành kế hoạch phối hợp với Ban Trị sự GHPGVN tỉnh, Ủy ban Đoàn kết Công giáo tỉnh, triển khai trên phạm vi toàn tỉnh mô hình điểm: “Vận động đồng bào có đạo và Nhân dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội”.

Đến nay, toàn tỉnh đã triển khai xây dựng và thực hiện mô hình này tại các chùa và Giáo xứ. Khi tổ chức phát động, các Linh mục chính xứ, tăng ni trụ trì các chùa trên địa bàn đã đến dự phát biểu tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa để đồng bào các tôn giáo tích cực tham gia thực hiện mô hình. Đặc biệt tại các lớp tập huấn do UBMTTQ các cấp tổ chức, có lớp gần 500 đại biểu tham dự đều mời chức sắc đứng đầu Ban Trị sự Phật giáo tỉnh đến dự, trực tiếp thông tin, trao đổi, tuyên truyền.

Với sự vào cuộc của chức sắc các tôn giáo, mô hình đã tạo sự lan tỏa rộng rãi và nhận được sự hưởng ứng, đồng tình của các tầng lớp Nhân dân, nhất là đồng bào có đạo. Việc cưới, việc tang được tổ chức theo nếp sống mới, không tổ chức linh đình, kéo dài nhiều ngày, hạn chế tổ chức tiệc mặn, không hút thuốc, hạn chế uống rượu...; Lễ hằng thuận tại các chùa được khuyến khích thực hiện trên tinh thần tiết kiệm, văn minh…. Trong việc tang, nhiều gia đình đã hạn chế không rải vàng mã dọc đường, sử dụng từ 2-3 vòng hoa luân chuyển và khuyến khích thực hiện nghi thức hỏa táng.

Mô hình “Chức sắc, chức việc các tôn giáo chung tay xây dựng những ngôi nhà ấm tình đoàn kết lương - giáo”

Khánh thành và bàn giao ngôi nhà “Ấm tình đoàn kết lương - giáo” cho gia đình người có công ở xã Khánh Tiên, huyện Yên Khánh, tháng 11/2022

Mô hình “Chức sắc, chức việc các tôn giáo chung tay xây dựng những ngôi nhà ấm tình đoàn kết lương - giáo” nhằm hỗ trợ nhà ở cho các hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh.

Từ năm 2018 - 2022, UBMTTQ cùng với Ban Dân vận Tỉnh ủy vận động các chức sắc, chức việc các tôn giáo hỗ trợ xây mới gần 200 ngôi nhà cho hộ nghèo khó khăn về nhà ở với tổng trị giá gần 10 tỷ đồng.

Đặc biệt, để chào mừng Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ IX, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, chào mừng kỷ niệm 30 năm tái lập tỉnh và Đại hội Phật giáo các cấp, các tăng, ni và Linh mục của hai tôn giáo đã chung tay, tham gia ủng hộ và tổ chức khởi công xây dựng xây những ngôi nhà ấm tình đoàn kết Lương - Giáo cho 22 hộ gia đình người Công giáo, dân tộc là hộ nghèo, có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở, với tổng số tiền hỗ trợ gần 03 tỷ đồng.

Đó là những hoạt động tiêu biểu, việc làm thiết thực thể hiện sinh động mối quan hệ đoàn kết lương - giáo trên địa bàn tỉnh Ninh Bình đã và đang tiếp tục được triển khai, nhân rộng; góp phần xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo./.

Minh Vũ