Cộng đồng đạo Tin Lành ở Việt Nam dựa trên cơ sở những điều răn dạy trong Kinh Thánh, cũng thể hiện rõ quan điểm nhìn nhận về mối tương quan giữa con người và môi trường tự nhiên, con người có mối quan liên hệ mật thiết với môi trường tự nhiên, con người là một phần của cấu trúc tự nhiên và con người cần tôn trọng sự sống và cấu trúc tự nhiên. Nếu con người hủy hoại thiên nhiên cũng đồng nghĩa với việc hủy hoại chính cuộc sống của mình.

Cộng đồng đạo Tin Lành tại Việt Nam cho rằng: “Theo Thánh Kinh, ban đầu đấng tạo hóa tạo dựng nên thế giới tuyệt vời này đã có sự cần bằng giữa thiên nhiên và con người, rồi ngài còn căn dặn Tổ tiên loài người tiếp tục trồng và giữ vườn. Sáng Thế Ký 1: 15 chép Giê-hô-va Đức Chúa Trời đem người ở vào cảnh vườn Ê-đen để trồng và giữ vườn. Ngoài việc quan tâm và bảo vệ sinh thái, đấng tạo hóa còn quan tâm đến việc quản trị các loài, như chim trời và cá biển cùng các vật sống trên đất. Trong Sáng Thế Ký 1: 28b có chép: Hãy làm cho đất phục tùng, hãy quản trị loài cá dưới biển, loài chim trên trời cùng  các vật sống hành động trên đất. Đất phục tùng nghĩa là, không để đồi hoang đất trống, mà phải trồng cây để bảo vệ môi trường, kế đó đấng tạo hóa còn phán dặn, hãy quản trị chim trời cá biển cùng các vật sống, chứ không phải hủy diệt hay khai thác cho cạn kiệt. Con người đang làm hại đến môi trường sống của chính mình qua việc tiếp tục hủy hoại môi trường, như chặt phá rừng, săn bắt động vật, đánh bắt thủy hải sản không có kế hoạch. Đó không phải là quản trị mà đang làm biến đổi khí hậu và môi trường sinh thái nó làm ảnh hưởng trực tiếp sự sống của con người”.

Đứng trước cuộc khủng hoảng trầm trọng về môi trường hiện nay, cộng đồng đạo Tin Lành tại Việt Nam xác định rất rõ việc phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường của các tôn giáo nói riêng và toàn xã hội nói chung. Môi trường thiên nhiên là môi trường sống của tất cả mọi người chứ không dành riêng cho cá nhân hay quốc gia nào, cũng không chỉ dành cho thế hệ hiện tại mà còn dành cho cả thế hệ tương lai. Do vậy, tất cả mọi người, mọi tổ chức xã hội, mọi quốc gia trong đó có các tôn giáo, đều phải có mọi người, mọi tổ chức xã hội, mọi quốc gia trong đó có các tôn giáo, đều phải có trách nhiệm và nghĩa vụ tôn trọng, gìn giữ và bảo vệ môi trường sống của mình, bảo vệ thiên nhiên.

Thể hiện trách nhiệm của mình, cộng đồng đạo Tin Lành Việt Nam đưa ra thông điệp: “Phát huy vai trò của các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu, chúng tôi kêu gọi tất cả các tôn giáo, cũng như mọi người dân trên toàn thế giới và Việt Nam hãy chung sức, đồng lòng, có ngay những hành động thiết thực để bảo vệ môi trường sống của chúng ta và ứng phó với biến đổi khí hậu. Dừng ngay việc chặn phá rừng bữa bãi, thay đổi cách sống, từ việc ăn, uống, đồ dùng sinh hoạt gia đình và nhiều thứ khác có ảnh hưởng đến hủy hoại môi trường. Bảo vệ môi trường là bảo vệ sự sống của chính mình, của mọi người và bảo vệ hành tinh xanh của chúng ta”.

Dựa trên cơ sở Kinh Thánh, đường hướng hoạt động của các tổ chức Tin Lành và quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam, cộng đồng đạo Tin Lành ở Việt Nam trong những năm gần đây đã và đang đẩy mạnh nhiều hoạt động bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Một trong những hoạt động đang được tăng cường nhằm hướng tới nâng cao nhận thức và biến đổi hành vi cho cộng đồng các tín đồ tôn giáo chính là hoạt động thông tin tuyên truyền về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Các Hội thánh Tin Lành đã đi vào những hành động cụ thể trong công tác tuyên truyền vận động. Trong các bài giảng Chúa nhật, các Hội thánh đã truyền tới các tín hữu thông điệp “Chúa dựng nên mọi vật”, “Chúa duy trì mọi vật”, “Chúa phục hồi mọi vật”. Theo đó, mọi vật trong thế giới tự nhiên đều do Chúa tạo ra nên khi sử dụng hay tác động đến môi trường tự nhiên, người tín hữu cần phải có thái độ tôn trọng môi trường tự nhiên. Sự tôn trọng này được xem là cách để bày tỏ lòng yêu thương đối với Chúa Trời. Bảo vệ môi trường cũng là cách để bảo vệ những người xung quanh.

Trong những năm qua, Tổng Hội thánh Tin Lành Việt Nam (miền Bắc) đã phối hợp với Công an Thành phố Hà Nội, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hà Nội, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thành phố Hà Nội, Tòa Tổng Giám mục Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Bảo vệ môi trường trên địa bàn Thành phố Hà Nội trong tình hình mới, tầm nhìn 2025”. Bài tham luận “Cơ đốc nhân Hà Nội và vấn đề bảo vệ môi trường” của hai mục sư Tin Lành tại hội thảo này đã đưa ra những giải pháp mà người Tin Lành Hà Nội có thể góp phần giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường. Theo đó, trước tiên tín hữu Tin Lành cầu nguyện, dành thời gian cho giảng dạy, hội thảo, nghiên cứu, thảo luận các chuyên đề về môi trường. Thứ hai, cổ xúy nếp sống thuận tự nhiên, giảm thiểu tối đa những hành động xâm phạm môi trường. Thứ ba, thành lập đội ứng phó sự cố môi trường. Thứ tư, tổ chức ngày Tin Lành với môi trường. Thứ năm, tổ chức những hoạt động phục vụ cộng đồng nhằm thu hút sự chú ý và nhận thức của người dân đối với việc bảo vệ môi trường. Và cuối cùng, tổ chức những giải thưởng định kỳ khuyến khích các sáng kiến, giải pháp và hành động bảo vệ môi trường”.

Việc tuyên truyền và bảo vệ môi trường cũng được lồng ghép trong các buổi sinh hoạt đạo của tín đồ Tin Lành với các nội dung gắn với đời sống thực tế của bà con như: không vứt rác bừa bãi, không đốt phá rừng, trồng và bảo vệ cây xanh, bảo vệ nguồn nước,...

Không chỉ rừng lại ở hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, các tổ chức Tin Lành ở Việt Nam còn vận động tín đồ và người dân thực hiện bảo vệ môi trường bằng những hành động cụ thể như: bỏ rác đúng nơi quy định, thu gom, phân loại, tái chế và xử lý rác thải, vừa tiết kiệm tài nguyên vừa làm cho môi trường trở nên sạch đẹp, an toàn hơn.

Các hoạt động khắc phục rủi ro thiên tai cũng là thế mạnh của các tôn giáo nói chung và đạo Tin Lành nói riêng. Trong những năm qua, các tổ chức tôn giáo ở Việt Nam trong đó có đạo Tin Lành đã có những đóng góp rất lớn trong lĩnh vực này cả về tinh thần và vật chất.

Các thảm họa do thiên tai như bão, lũ lụt, dịch bệnh, sạt lở đất, hạn hán và nắng nóng bất thường, cháy rừng, rét đậm rét hại kéo dài,… có tác động lớn tới toàn bộ đời sống cộng đồng bị ảnh hưởng cả về mặt đời sống tinh thần và vật chất. Về đời sống tinh thần, những thảm họa tàn khốc có thể khiến người dân trở nên căng thẳng đau buồn, mất niềm tin và hy vọng, suy sụp và mất phương hướng. Việc khắc phục các rủi ro thiên tai, hồi phục lại sức sống của các cộng đồng dân cư bị ảnh hưởng bởi các thảm họa vì thế cần phải chú ý tới cả khía cạnh về mặt tinh thần. Trong những hoàn cảnh này, vai trò của các tổ chức tôn giáo trong đó có đạo Tin Lành góp phần rất quan trọng trong việc hỗ trợ về mặt tinh thần, an ủi và chăm sóc đời sống tâm linh cho những người dân đang phải chịu đựng các hậu quả do rủi ro thiên tai gây ra. Sự chú ý tới chăm sóc về đời sống tâm linh, tinh thần, thấu hiểu các cảm xúc và tâm lý của các nạn nhân vùng chịu ảnh hưởng có vai trò quan trọng dài hạn đối với khắc phục rủi ro thiên tai và phục hồi lại cuộc sống của họ sau khi bị ảnh hưởng bởi các thiên tai.

Những phong trào của cộng đồng Tin Lành phát động đã lan tỏa trong xã hội, góp phần vào nỗ lực quyết tâm chung của cả hệ thống chính trị trong việc ngăn chặn suy giảm, dần cải thiện, phục hồi các chỉ số thành phần chất lượng môi trường; chủ động thích ứng trước biến đổi khí hậu.

Quan điểm của cộng đồng đạo Tin Lành ở Việt Nam về môi trường dựa trên nền tảng Kinh Thánh. Kinh Thánh có nhiều điều chỉ ra mối liên kết, tương hỗ giữa con người và thiên nhiên, cần tôn trọng môi trường và khuyến khích lối sống thân thiện với môi trường tự nhiên.

Từ nền tảng giáo lý của mình, những năm gần đây, cộng đồng Tin Lành ở Việt Nam luôn thể hiện rõ quan điểm đồng hành cùng Nhà nước trong việc bảo vệ môi trường, giảm thiểu rủi ro thiên tai và ứng phó với biến đổi khí hậu. Thực hiện quan điểm về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu của các tổ chức Tin Lành, tín đồ Tin Lành đã có những hành động cụ thể tạo nên những ảnh hưởng lớn đến nhận thức, hành động của mỗi tín đồ nói riêng và người dân Việt Nam nói chung trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Đạo Tin Lành đã góp phần cải thiện chất lượng môi trường, đồng thời tham gia hỗ trợ, xoa dịu những nỗi đau, mất mát do thiên tai mang lại cho người dân Việt Nam; tăng cường đoàn kết, sự gắn bó, đồng hành của các tôn giáo trong khối đại đoàn kết dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Đức Thành

Tài liệu tham khảo:

1. Hội Kinh Thánh Việt Nam (2015), Kinh Thánh Cựu ước và Tân ước bản dịch mới, Nxb Tôn giáo, Hà Nội.

2. Thông điệp về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu của cộng đồng Tin Lành Việt Nam.

3. Viện Nghiên cứu Tôn giáo (2021), Kỷ yếu Hội thảo khoa học Đời sống tôn giáo Việt Nam hiện nay (đời sống Công giáo, Tin Lành).