Kiểm soát dịch bệnh nhanh nhất có thể, quyết không để khủng hoảng y tế, khủng hoảng kinh tế
Ngày đăng: 16/08/2021
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến về thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch bệnh COVID-19
Sáng ngày 15/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị trực tuyến của Thường trực Chính phủ với một số địa phương triển khai Nghị quyết 30 của Quốc hội, Nghị quyết 86 của Chính phủ về việc thực hiện các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch bệnh COVID-19, sơ kết 1 tháng thực hiện Chỉ thị 16 của Thủ tướng tại một số địa phương.

Khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các đại biểu tập trung đánh giá tình hình, phân tích thật kỹ các nguyên nhân chủ quan, thảo luận các nội dung cần bổ sung, điều chỉnh trong lãnh đạo, chỉ đạo, giải pháp, tổ chức thực hiện, phân cấp phân quyền, nâng cao ý thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và của người dân.

Đợt bùng phát dịch bệnh lần thứ 4 với biến chủng Delta đã gây hậu quả nặng nề, tàn phá nhiều nước trên thế giới và nhiều nước trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Việc chống dịch lần này là chưa có tiền lệ, do đó phải vừa làm vừa rút kinh nghiệm. "Phải kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, kiểm soát dịch bệnh. Nếu để kéo dài thì chống dịch không dứt điểm và kinh tế - xã hội cũng không thể phát triển được, không có nguồn lực để chống dịch. Chúng ta quyết tâm không để xảy ra khủng hoảng kinh tế, không để xảy ra khủng hoảng y tế" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Nhiều cách làm sáng tạo từ địa phương

Theo Báo cáo của Ban Chỉ đạo quốc gia, sau 26 ngày thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16 tại 19 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam, 21 ngày giãn cách tại TP. Hà Nội; 22 ngày giãn cách tại tỉnh Phú Yên; 7 ngày giãn cách tại tỉnh Khánh Hòa và 13 ngày giãn cách tại TP. Đà Nẵng, các địa phương này ghi nhận 216.719 ca mắc, trong đó số ca mắc ghi nhận qua sàng lọc tại cộng đồng là 39.918, chiếm 18,4% tổng số ca mắc trong thời gian thực hiện giãn cách; số ca mắc mới sàng lọc cộng đồng đã bắt đầu xu hướng giảm tại một số địa phương. 

Ban Chỉ đạo nhận định qua hơn 26 ngày triển khai giãn cách xã hội, tình hình dịch bệnh đã từng bước được kiểm soát tại một số địa phương, khu vực. Tuy nhiên dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp, nhất là tại TP. Hồ Chí Minh và một số địa phương lân cận (Bình Dương, Long An, Đồng Nai). Một số địa phương thuộc khu vực miền Trung (Đà Nẵng, Khánh Hòa, Phú Yên) dịch chưa được kiểm soát triệt để, vẫn còn khả năng bùng phát và nguy cơ xuất hiện các ổ dịch lớn, do dịch đã lây lan rộng ra cộng đồng, trong các nhà máy, xí nghiệp và khu vực đông dân cư.

Các ý kiến tại cuộc họp tập trung phân tích các vấn đề nổi lên trong công tác phòng chống dịch và duy trì sản xuất kinh doanh, các bài học kinh nghiệm rút ra. Các địa phương khẳng định sẽ tận dụng cao nhất “ngày vàng, giờ vàng, tuần vàng” để tập trung toàn lực bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng, cắt đứt chuỗi lây nhiễm, nêu quyết tâm thực hiện mục tiêu kiểm soát dịch bệnh theo mốc thời gian trong Nghị quyết 86 của Chính phủ.  Các địa phương đề nghị sớm có tiêu chí hướng dẫn về kiểm soát dịch bệnh và những việc cần làm tiếp sau khi dịch được kiểm soát…

Theo báo cáo của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, tổng số lao động đã được hỗ trợ trên cả nước là hơn 13 triệu lượt người với tổng số tiền gần 6.000 tỷ đồng. TP. Hồ Chí Minh tiếp nhận 788 tỷ đồng, Bình Dương đã tiếp nhận 349 tỷ đồng, Hà Nội tiếp nhận 386,8 tỷ đồng, Bến Tre tiếp nhận hơn 32 tỷ đồng, Hậu Giang tiếp nhận 12,3 tỷ đồng… từ Ủy ban MTTQ các tỉnh, thành phố.

Nhiều mô hình, cách làm hay được nêu ra để cả nước tham khảo, như Khánh Hòa giao lực lượng cựu chiến binh kiểm soát các “vùng xanh” được thiết lập tới tận cấp thôn. Bình Dương hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện “3 tại chỗ”, “một cung đường, hai điểm đến” xét nghiệm công nhân (hiện Bình Dương có 400 nghìn lao động vẫn làm việc tại các doanh nghiệp)… TP. Hồ Chí Minh chuẩn bị 1 triệu túi an sinh xã hội cho hộ gia đình, phòng trọ sử dụng trong 1 tuần gồm 10 kg gạo, mì gói và thực phẩm...

Sự tham gia của người dân có tính chất quyết định

Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng đánh giá các ý kiến phát biểu đều tâm huyết, trách nhiệm, cơ bản đồng ý với báo cáo của Ban Chỉ đạo quốc gia, bổ sung nhiều ý kiến hay, sát thực tế. Thủ tướng giao Ban Chỉ đạo, các cơ quan liên quan tiếp thu các ý kiến xác đáng để hoàn thiện kết luận của Hội nghị.

Triển khai các chỉ đạo, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Thường trực Ban Bí thư, Lời kêu gọi của Tổng Bí thư, Nghị quyết của Quốc hội, Nghị quyết của Chính phủ, chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, của Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, các địa phương thực hiện Chỉ thị 16 đã có một số kết quả tích cực, đạt một số mục tiêu đề ra.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng biểu dương, cảm ơn sự nỗ lực, cố gắng của các cấp ủy, chính quyền, hệ thống chính trị các cấp đã hết sức trách nhiệm vì nhân dân, làm việc quên ngày đêm, sự vào cuộc của nhân dân và doanh nghiệp, đặc biệt tại các địa phương có ổ dịch lớn như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An, Đồng Nai…

Đánh giá tình hình dịch bệnh vẫn hết sức phức tạp và có nơi nghiêm trọng, Thủ tướng yêu cầu các địa phương căn cứ diễn biến thực tế để đánh giá, xác định tình hình cụ thể và có giải pháp ứng phó phù hợp theo Nghị quyết 86 của Chính phủ. Tiếp tục quán triệt tinh thần “chống dịch như chống giặc”, đây là ưu tiên số 1 trên phạm vi cả nước trong lúc này, huy động toàn bộ hệ thống chính trị tham gia tích cực vào công tác phòng, chống dịch. Thủ tướng lưu ý, các địa phương đang thực hiện Chỉ thị 16 phải ưu tiên cho công tác chống dịch, nhưng không có nghĩa là chỉ tập trung chống dịch, nơi nào an toàn vẫn phải duy trì sản xuất, sản xuất phải an toàn, an toàn để sản xuất và thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên khác.

Về lãnh đạo, chỉ huy, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm chỉ đạo của Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư. Theo đó, tại các địa phương thực hiện Chỉ thị 16, Bí thư cấp ủy phải trực tiếp làm Trưởng Ban Chỉ đạo phòng chống dịch. Các đồng chí Phó Bí thư, Ủy viên Thường vụ, Phó Chủ tịch UBND phụ trách các lĩnh vực tùy theo chức năng, nhiệm vụ và tình hình cụ thể, bảo đảm rõ việc, rõ người, rõ trách nhiệm. Các địa phương phải thành lập sở chỉ huy hoặc trung tâm chỉ huy do Phó Bí thư, Chủ tịch UBND làm Chỉ huy trưởng, có bộ phận thường trực giúp việc 24/7. Tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu, phải tiếp tục rà soát lại để làm tốt hơn. “Lãnh đạo, chỉ đạo phải tập trung, thống nhất, chuyên sâu cao nhất, dứt khoát phải quyết liệt, mạnh mẽ, hiệu quả và gần dân, bám sát dân”, Người đứng đầu Chính phủ nhắc lại.

Khi quyết định thực hiện giãn cách xã hội thì phải thực hiện nghiêm, thực chất, đúng tinh thần “ai ở đâu ở đó”. Tranh thủ thời gian "vàng" giãn cách để kiểm soát dịch bệnh nhanh nhất có thể, không để lây lan rộng nên phải giãn cách xã hội trên phạm vi rộng. Phải luôn đề cao cảnh giác, thực hiện nghiêm việc phòng ngừa, phát hiện nhanh, xử lý sớm, chủ động áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch ở mức cao hơn, sớm hơn một bước. Thủ tướng nhấn mạnh, phòng chống dịch thì quan trọng nhất là chống lây nhiễm giữa người với người, kiểm soát được con người thì cắt được lây nhiễm.

Hết sức chủ động, tuyệt đối không trông chờ, ỷ lại

Về thực hiện chủ trương “4 tại chỗ”, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 30, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 86 tạo điều kiện tối đa về quy trình, thủ tục về đầu tư, mua sắm trang thiết bị, sinh phẩm y tế phòng chống dịch. Lãnh đạo địa phương phải kịp thời triển khai mua sắm, bảo đảm điều kiện phòng, chống dịch trên địa bàn, tuyệt đối không trông chờ, ỷ lại vào hỗ trợ của Trung ương.

Các địa phương căn cứ tình hình dịch bệnh ở từng địa bàn và điều kiện cụ thể của từng trường hợp, chủ động thực hiện cách ly F0, F1 tập trung hoặc tại nhà, nhằm đảm bảo an toàn, không để lây nhiễm chéo (nếu cách ly tập trung) và lây lan ra cộng đồng (nếu cách ly tại nhà). Đối với địa bàn ít ca mắc, vẫn phải cách ly tập trung. Tăng cường kiểm tra để thực hiện thật chặt, thật nghiêm công tác này.

Các cơ sở điều trị (kể cả bệnh viện dã chiến, bệnh viện tư nhân) phải  bảo đảm các điều kiện về môi trường, ô xy y tế, thuốc, trang thiết bị, vật tư và nhân lực y tế. Đặc biệt lưu ý không coi F0 chưa có triệu chứng là người bệnh để có phương án cách ly (tại các trung tâm thu dung hoặc tại nhà khi bảo đảm đủ các điều kiện cần thiết) và chăm sóc phù hợp về dinh dưỡng, thể chất, tinh thần, nhằm giảm tỷ lệ F0 có triệu chứng; chú ý việc bảo đảm điều kiện và điều trị, can thiệp y tế kịp thời nhằm giảm tối đa các trường hợp tử vong. Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất vào thời điểm này.

Bộ Y tế rà soát, hoàn thiện các quy định về chăm sóc, điều trị người nhiễm bệnh và những người nghi nhiễm đang cách ly nhằm giảm tỷ lệ người nhiễm, người nhiễm bệnh có triệu chứng, người bệnh tăng nặng…, giảm tỷ lệ diễn biến nặng hơn ở tất cả các tầng, các lớp chăm sóc, điều trị. Tổ chức việc huy động, tập huấn và phân bổ nhân lực cần thiết cho các địa phương có số mắc bệnh lớn, nhiều bệnh nhân nặng (như TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương...). Hướng dẫn cách làm các túi thuốc an sinh, cấp miễn phí và hướng dẫn các F0 tại nhà sử dụng.

Về thí điểm cách ly F0 không có triệu chứng, F1 tại nhà, Thủ tướng giao Bộ Y tế tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, kinh nghiệm thực tiễn của TP Hồ Chí Minh và một số tỉnh để xây dựng, hoàn thiện tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện, quy trình, cách thức để an toàn, hiệu quả nhất và có cách tiếp cận y tế sớm nhất khi cần thiết.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Y tế tiếp tục tham khảo kinh nghiệm trong nước thời gian qua để tiếp tục hoàn thiện tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện, quy trình xác định khi nào có dịch, khi nào kiểm soát được dịch, khi nào hết dịch và khi nào chưa có dịch, trên cơ sở đó các địa phương áp dụng các chỉ thị hiệu quả kịp thời, trên tinh thần sớm hơn, cao hơn, chứ không được thấp hơn, chậm hơn.

Đặc biệt, để giảm tỷ lệ tử vong, Thủ tướng gợi ý một số biện pháp để Bộ Y tế và các địa phương nghiên cứu, xem xét, có hướng dẫn cụ thể, như ưu tiên tiêm, bao phủ vaccine cho các đối tượng trên 50 tuổi, có điểm tiêm riêng cho người cao tuổi. Giảm số ca mắc, hướng dẫn cụ thể về việc cần làm để duy trì vùng xanh bền vững. Loại bỏ ngay các giấy tờ thủ tục hành chính với các trường hợp nhập viện cấp cứu, nhập viện trước, làm thủ tục sau. Tiếp tục nghiên cứu thí điểm theo dõi, điều trị F0 hiệu quả ngay tại cộng đồng thông qua các tổ y tế. Nâng cao năng lực bệnh viện tuyến huyện, nơi gần người bệnh nhất, Bộ Y tế hướng dẫn, tập huấn, hỗ trợ từ xa cho tuyến huyện, huyện hướng dẫn tuyến xã, tăng cường trang thiết bị, ô xy, giường ICU...

Tăng cường thông tin truyền thông, quán triệt đến người dân tinh thần vacine đã được cấp phép theo quy định về Việt Nam: Vaccine tốt nhất là vaccine được tiêm  sớm nhất; khắc phục ngay tình trạng kén chọn, chờ đợi vaccine trong khi đang rất khan hiếm vaccine và dịch bệnh vẫn đang lây lan nhanh, làm nhiều người tử vong. Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, xử lý ngay những hành vi tiêu cực trong việc tiêm vaccine như trả tiền để được tiêm. Nghiên cứu tăng thêm phụ cấp cho đội ngũ làm nhiệm vụ tiêm vaccine.

Các địa phương tăng cường hoạt động hiệu quả của Tổ COVID cộng đồng, tổ chức các kênh, nhân lực ứng trực 24/24 để kịp thời tiếp nhận, xử lý các phản ánh, yêu cầu của người dân. Không để ai thiếu ăn thiếu mặc, đáp ứng các yêu cầu y tế của người dân mọi lúc, mọi nơi.

Hỗ trợ doanh nghiệp xét nghiệm, duy trì sản xuất

Các địa phương thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm giao thông vận tải; rà soát, bãi bỏ ngay các quy định không phù hợp; tăng cường phối hợp tốt với các Bộ và địa phương liên quan, thống nhất thực hiện các biện pháp kiểm soát theo đúng chỉ đạo của Trung ương, tạo điều kiện cho việc vận tải, lưu thông hàng hóa trên địa bàn, nhất là hàng hóa thiết yếu phục vụ phòng, chống dịch, phục vụ đời sống nhân dân và nguyên vật liệu sản xuất, hàng hóa xuất khẩu...

Về hoạt động sản xuất, các Bộ Y tế, Công Thương và địa phương cần lắng nghe ý kiến phản ánh của doanh nghiệp và người dân, khẩn trương nghiên cứu, điều chỉnh và hướng dẫn thực hiện cho phù hợp các mô hình như “ba tại chỗ”, “một cung đường, hai điểm đến”. Thủ tướng cho biết, Chính phủ sẽ ban hành Nghị quyết về việc hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong đó có việc hỗ trợ về xét nghiệm, tổ chức ăn ở cho công nhân… để duy trì sản xuất và thúc đẩy sản xuất ngay sau khi dịch bệnh được kiểm soát, giữ chuỗi cung ứng không đứt gãy…

Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội chỉ đạo triển khai nhanh các chính sách bảo đảm an sinh xã hội và đời sống nhân dân, kịp thời cập nhật đối tượng cần hỗ trợ; nghiên cứu, mở rộng mô hình túi an sinh của TP Hồ Chí Minh. Các địa phương bảo đảm việc lưu thông, cung ứng lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm thiết yếu; hỗ trợ cung cấp ngay lương thực, thực phẩm cho tất cả những người lao động nghèo, mất thu nhập, không còn dự trữ, không để bất kỳ ai bị thiếu đói trên địa bàn. Chính phủ thống nhất hỗ trợ hoàn toàn việc mai táng bệnh nhân tử vong do COVID-19.

Thủ tướng đề nghị lực lượng công an, quân đội vào cuộc tích cực hơn nữa để nắm tình hình, “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”, vận động người dân chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống dịch. Lực lượng công an bảo đảm, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Quân đội phát huy vai trò “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân sản xuất”.

Trong thực hiện giãn cách xã hội theo Nghị quyết 86, nếu có gì thay đổi thì báo cáo ngay Ban Chỉ đạo quốc gia để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.  Đối với từng vùng có nguy cơ rất cao, phải tiếp tục giãn cách xã hội theo phương châm có thể áp dụng sớm hơn, cao hơn nhưng không được chậm hơn, thấp hơn yêu cầu tại Chỉ thị số 16; tiếp tục phong tỏa chặt, cô lập, thu hẹp các vùng có nguy cơ, đặc biệt vùng nguy cơ rất cao (vùng đỏ); giữ vững, củng cố, mở rộng vùng xanh an toàn; đối với vùng xanh có thể giảm nhẹ các yêu cầu giãn cách (áp dụng Chỉ thị 15), song dứt khoát phải kiên trì các biện pháp như 5K, tuyệt đối không lơ là, chủ quan. Khi chưa có đầy đủ vaccine và thuốc điều trị thì phòng ngừa vẫn là chủ yếu, chiến lược. Chuẩn bị các phương án ứng phó dịch bệnh ở mức cao hơn.

Công tác thông tin, truyền thông phải bảo đảm kịp thời, công khai, khách quan để người dân nhận thức đầy đủ mức độ nguy hiểm của dịch bệnh; tăng cường các thông tin tích cực, cổ vũ, động viên các lực lượng, các địa phương và nhân dân phòng, chống dịch; hệ thống thông tin chính thống phải dẫn dắt, định hướng thông tin của mạng xã hội, tránh các thông tin xấu độc, bịa đặt, thông tin giả mạo, xuyên tạc, chống đối; tăng cường thông tin về các kiến thức phòng chống dịch.

Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì cùng các cơ quan liên quan thúc đẩy chuyển đổi số; hoàn thành các nền tảng công nghệ trên cơ sở dữ liệu dùng chung, cung cấp các công cụ để các bộ ngành, địa phương sử dụng; đo các chỉ số di chuyển hằng ngày ở các địa phương để biết được người dân di chuyển thế nào khi thực hiện Chỉ thị 15, 16…

Thủ tướng nhắc lại, việc phong tỏa chặt ổ dịch, xét nghiệm thần tốc, phát hiện nguồn lây để cách ly khỏi cộng đồng là rất quan trọng; an sinh xã hội là trọng yếu, thường xuyên; giảm số ca tử vong là ưu tiên hàng đầu; lưu thông hàng hóa phải kịp thời, thông suốt; phối hợp giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân phải chặt chẽ, nhịp nhàng, hiệu quả. Vaccine là chiến lược nhưng khi chưa có đủ thì phải thực hiện các biện pháp để bảo vệ tính mạng, sức khỏe người dân là trên hết, trước hết.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cần tổ chức năm học mới phù hợp tình hình, nghiên cứu kế hoạch tiêm vaccine cho học sinh. Nhân rộng các cách làm hay, mô hình tốt, xử lý nghiêm các vi phạm, rút kinh nghiệm để tổ chức thực hiện tốt hơn. Đẩy mạnh ngoại giao vaccine, thuốc chữa bệnh, kể cả vay, chuyển nhượng, nhập khẩu, thúc đẩy mạnh mẽ sản xuất thuốc và vaccine trong nước. Lãnh đạo các tỉnh, thành phố phải gặp gỡ và giải quyết các khó khăn của doanh nghiệp tại địa phương. Tổ chức hiến máu nhân đạo để bảo đảm nguồn máu dự trữ. Các Phó Thủ tướng, các bộ ngành chủ động xử lý các kiến nghị của địa phương.

Tại Hội nghị, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu tiêm vaccine MIỄN PHÍ cho toàn dân. Khuyến khích các doanh nghiệp, các địa phương tìm nguồn, kết nối, mua vaccine nhưng Bộ Y tế phải thực hiện nghiêm chức năng quản lý nhà nước, chịu trách nhiệm đánh giá chất lượng vaccine bảo đảm an toàn, hiệu quả, cấp phép, bảo quản, lưu trữ, chủ trì tiêm miễn phí cho toàn dân. “Tiêm miễn phí cho toàn dân, dứt khoát là như vậy”.

Đến nay, 19 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam đã triển khai tiêm chủng được 7.401.714 liều vaccine (đạt 79,8% số được phân bổ), gồm có 7.009.474 liều mũi 1 và 392.240 liều mũi 2. Riêng TP. Hồ Chí Minh đã triển khai tiêm chủng được 4.483.304/4.972.420 liều (đạt 90.2%), trong đó có 4.352.818 liều mũi 1 và 130.486 liều mũi 2.

 

 Lược theo baochinhphu.vn