Lễ hội Cầu ngư là sản phẩm văn hóa đặc trưng của cộng đồng cư dân vùng biển Trung Bộ và Nam Bộ Việt Nam, gắn với tín ngưỡng thờ cúng cá Ông.

Đối với cộng đồng cư dân biển, Cầu ngư là lễ trọng lớn nhất trong năm, để tế ngư thần và cầu xin thần ban cho một năm “trời yên biển lặng, tôm cá đầy khoang”.

Lễ hội Cầu ngư không chỉ thể hiện bản sắc văn hóa dân gian đặc sắc, mang tính vùng miền của ngư dân mỗi địa phương có di sản, mà còn là môi trường bảo tồn, làm giàu và phát huy sự đa dạng của bản sắc văn hóa dân tộc, cơ hội phát huy giá trị văn hóa biển Việt Nam.

Lễ hội Cầu ngư cũng là nguồn sử liệu, góp bằng chứng xác thực về chủ quyền biển đảo và kinh nghiệm ứng xử với biển đảo của các thế hệ người Việt Nam trong quá khứ, hiện tại và tương lai…

Tục thờ Cá Ông tại làng Cam Lâm. xã Xuân Liên chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây với mong muốn cầu mong, gửi gắm những hi vọng về một năm dong buồm ra khơi suôn sẻ, thuận lợi và bình an với những khoang thuyền đầy ắp lộc trời.

Theo sử sách, năm 1953, làng Cam Lâm tổ chức Lễ rước các Thánh vị Tôn thần (Thành Hoàng làng và Ngư ông). Mặc dù thời gian biến thiên, Lễ Cầu ngư dần mai một, nhưng vào ngày rằm, mồng một hằng tháng, ngư dân ở làng Cam Lâm vẫn dành niềm tin tâm linh, tín ngưỡng tuyệt đối cho Ngư Ông.

Đến nay, làng Cam Lâm tiếp tục duy trì Lễ Cầu ngư, nhưng mỗi năm một nghi thức khác nhau. Nguyện vọng chung của ngư dân là Lễ Cầu ngư sẽ được tổ chức một cách bài bản hơn, hấp dẫn hơn, có sức hấp dẫn, lôi cuốn được nhiều tầng lớp nhân dân các thôn, xã lân cận như Cổ Đạm, Cương Gián cùng tham gia và trở thành lễ hội mang đậm nét văn hoá tín ngưỡng, văn hoá tâm linh truyền thống ở vùng quê nơi đây.

Lễ hội còn là dịp để người dân xã Xuân Liên và vùng lân cận gặp gỡ, thặt chắt tình đoàn kết gắn bó và chia sẻ kinh nghiệm, cùng nhau quyết tâm vươn khơi bám biển, phát triển kinh tế và xây dựng quê hương./.

Lê Huyền