Si Ma Cai là huyện vùng cao biên giới của tỉnh Lào Cai, có 15 dân tộc anh em cùng sinh sống, mỗi dân tộc đều có nền văn hóa truyền thống đặc sắc lâu đời. Si Ma Cai cũng là huyện tập trung nhiều lễ hội truyền thống của các dân tộc, nhiều di tích lịch sử văn hóa và nghề thủ công truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các dân tộc gắn với đẩy mạnh phát triển du lịch trên địa bàn, ngày 31/7/2021, Huyện ủy Si Ma Cai đã ban hành Đề án “Bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các dân tộc gắn với phát triển du lịch, nhiệm kỳ 2020-2025”. Tổng kinh phí thực hiện đề án ước tính hơn 42,7 tỉ đồng.

Đề án đặt mục tiêu đến năm 2025 bảo tồn 3 lễ hội, nghi lễ truyền thống và 2 nghề thủ công truyền thống; sưu tầm, bảo tồn văn hóa phi vật thể của 3 nhóm ngành dân tộc ít người có nguy cơ mai một cao.

Đồng thời, lập hồ sơ khoa học, đề nghị công nhận và tiến hành tôn tạo 1 di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh; bảo tồn 1 nhà truyền thống của dân tộc Mông; duy trì, mở rộng quy mô 5 làng nghề dệt thổ cẩm, chạm khắc bạc, nấu rượu, làm hương tại các xã Cán Cấu, Sán Chải, Sín Chéng, thị trấn Si Ma Cai.

Xây dựng 5 điểm du lịch và các sản phẩm du lịch tại các điểm du lịch. Xây dựng 5 mô hình trồng cây ăn quả, chăn nuôi, trồng dược liệu tại các xã Lùng Thẩn, Cán Cấu, Quan Hồ Thần, Sín Chéng, Bản Mế.

Chợ phiên Cán Cấu tại Si Ma Cai

Cụ thể, nội dung lễ hội và nghi lễ truyền thống thực hiện tại Đề án gồm: bảo tồn và phát huy hiệu quả giá trị di sản văn hóa phi vật thể lễ hội Gầu tào của dân tộc Mông (thôn Sảng Sín Pao, xã Sín Chéng); lễ hội Xuống đồng của dân tộc Nùng (thôn Đội 2, xã Nàn Sán); lễ hội Cúng rừng (thôn Lùng Sán, xã Lùng Thẩn) và lễ hội Cúng rừng của người Nùng xã Nàn Sán.

Bên cạnh đó, giai đoạn 2020-2025 cũng sẽ tiến hành khảo sát, xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận thành cổ xã Lùng Thần là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh.

Đề án đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ thu hút được 270 nghìn lượt khách đến Si Ma Cai, tăng khoảng 210 nghìn lượt người so với năm 2019. Tổng số cơ sở lưu trú đạt 20 cơ sở, tăng 15 cơ sở so với năm 2020; nâng tổng số phòng từ 68 phòng năm 2020 lên 200 phòng năm 2025. Doanh thu du lịch, dịch vụ năm 2025 đạt 67 tỷ đồng./.

Vỹ Thanh t/h