Đoàn IGE gồm 05 thành viên, vào thăm và làm việc tại Việt Nam từ ngày 09-11/11/2023 với mục đích ký Biên bản ghi nhớ giai đoạn 2023-2028 với Hội Việt - Mỹ, kết hợp làm việc với một số cơ quan, tổ chức liên quan của Việt Nam tại Hà Nội.

Trao đổi tại buổi tiếp, Phó Trưởng ban Ban Tôn giáo Chính phủ Nguyễn Tiến Trọng thông tin về tình hình đời sống tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam hiện nay; chính sách tôn trọng, bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của Đảng, Nhà nước Việt Nam; những đóng góp của các tổ chức tôn giáo tại Việt Nam đối với sự phát triển đất nước.

Phó Trưởng ban Nguyễn Tiến Trọng nhấn mạnh, căn cứ trên chính sách cởi mở của Nhà nước Việt Nam về tự do tôn giáo, các tổ chức tôn giáo tại Việt Nam đều có hoạt động quan hệ quốc tế rộng mở, nhiều sự kiện, lễ hội tôn giáo mang tầm quốc tế đã được tổ chức thành công tại Việt Nam, như: Đại lễ Vesak Liên Hợp quốc, Tổng Hội dòng Đa minh thế giới, kỷ niệm 500 năm cải chánh đạo Tin Lành,… gần đây nhất, tháng 3/2023, tổ chức Truyền giáo quốc tế Billy Graham phối hợp với các hội thánh Tin Lành tại Việt Nam tổ chức thành công chương trình truyền giảng Xuân yêu thương tại TP. Hồ Chí Minh, thu hút trên 7.000 người tham dự.

Phó Trưởng ban Ban Tôn giáo Chính phủ bày tỏ sự quan ngại về việc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đưa Việt Nam vào danh sách theo dõi đặc biệt - SWL về quyền tự do tôn giáo hồi tháng 12/2022 dựa trên những thông tin thiếu khách quan, chưa được kiểm chứng về đời sống tín ngưỡng, tôn giáo tại Việt Nam, gây ảnh hưởng tới mối quan hệ và việc triển khai thỏa thuận hợp tác đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Hoa Kỳ hiện nay. Việt Nam đã cử nhiều đoàn công tác sang làm việc tại Hoa Kỳ, mới đây nhất, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng dẫn đầu Đoàn công tác liên ngành và chức sắc tôn giáo của Việt Nam sang thăm, làm việc tại Hoa Kỳ từ ngày 10-22/10/2023. Đoàn đã tiếp xúc, làm việc với Phó Trợ lý Ngoại trưởng Melissa Brown, Giám đốc khu vực Đông Nam Á, Vụ Đông Nam Á - Thái Bình Dương thuộc Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Robert T. Koepcke, Đại sứ lưu động về tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ Rashad Husain, Phó Chủ tịch Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ Frederick A. Davie, Hạ nghị sĩ Quốc hội Hoa Kỳ Brad Sherman… nhằm trao đổi, cập nhật thông tin, tình hình kịp thời, cụ thể về các trường hợp phía Hoa Kỳ quan tâm, còn thiếu thông tin; ghi nhận danh sách một số trường hợp do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Văn phòng USCIRF nêu ra; làm rõ những vấn đề khác biệt giữa hai bên trong việc tiếp cận, nhận định, đánh giá vấn đề nhân quyền, tôn giáo; phản hồi những hiểu biết sai lệch, thiếu khách quan về tình hình tôn giáo tại Việt Nam do các tổ chức, cá nhân của Hoa Kỳ nêu ra. Tại các cuộc làm việc, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Vũ Chiến Thắng cũng đề nghị phía Hoa Kỳ không ủng hộ hay sử dụng thông tin một chiều từ các cá nhân, tổ chức người Việt phản động lưu vong tại Hoa Kỳ; đề nghị phía Hoa Kỳ thời gian tới cần thông tin kịp thời thông qua các kênh ngoại giao chính thức là các cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài.

Phó Trưởng ban Nguyễn Tiến Trọng đánh giá cao kết quả hợp tác, phối hợp trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo giữa Ban Tôn giáo Chính phủ và Viện Liên kết toàn cầu trong những năm qua. Ông cũng nhận định vai trò quan trọng của IGE trong việc kết nối các cơ quan, tổ chức của Việt Nam với các tổ chức, chính giới Hoa Kỳ về vấn đề tự do tín ngưỡng, tôn giáo tại Việt Nam, qua đó, mong muốn IGE tiếp tục đẩy mạnh những hoạt động góp phần vào việc tăng cường hiểu biết giữa Nhân dân hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ, cung cấp thông tin khách quan tới chính phủ và các tổ chức tại Hoa Kỳ về thực tế đời sống tín ngưỡng, tôn giáo tại Việt Nam.

Tiếp lời Phó Trưởng ban Ban Tôn giáo Chính phủ Việt Nam, Chủ tịch IGE Bob Roberts cho biết, trọng tâm hoạt động của IGE tại Việt Nam là triển khai các hoạt động hỗ trợ nhân đạo, hợp tác bồi dưỡng nguồn nhân lực trong lĩnh vực nhân quyền, tôn giáo, thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa Nhân dân hai nước Hoa Kỳ và Việt Nam. Ông đã có thời gian làm việc với Việt Nam từ năm 1995 trở lại đây và thực sự ấn tượng với sự phát triển mạnh mẽ của Việt Nam trong mọi lĩnh vực đời sống, kinh tế, xã hội. Ông cũng tiếp nhận nhiều chia sẻ, đánh giá tích cực từ tổ chức, chức sắc tôn giáo tại Việt Nam về sự phát triển trong chính sách, pháp luật và nhiều khởi sắc trong đời sống tôn giáo ở Việt Nam.

Trong không khí trao đổi cởi mở, thẳng thắn, Chủ tịch Bob Roberts nêu ý kiến về một số bất cập trong cách thức cung cấp và phản hồi thông tin của Việt Nam khiến chính giới và một số tổ chức tại Hoa Kỳ nhận định chưa chính xác về tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam, dẫn đến việc cho rằng Việt Nam vi phạm nhân quyền trong lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo. Ông mong các cơ quan chức năng của Việt Nam có thể cải thiện những bất cập này, để giảm thiểu khác biệt giữa hai bên, ngày càng tiến gần hơn tới sự tương đồng trong phương pháp tiếp cận, đánh giá bản chất, vấn đề tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam. Chủ tịch Bob Roberts bày tỏ tin tưởng và ủng hộ sự nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người dân.

Chủ tịch IGE Bob Roberts cho biết thêm, hằng năm, ông đều viết thư tay cho Đại sứ lưu động về tự do tôn giáo quốc tế Hoa Kỳ bày tỏ quan điểm ủng hộ tình hình tự do tín ngưỡng, tôn giáo tại Việt Nam, đề nghị Hoa Kỳ không đưa Việt Nam vào danh sách theo dõi đặc biệt - SWL về quyền tự do tôn giáo. Trong chuyến thăm, làm việc lần này tại Việt Nam, Đoàn IGE đã ký Biên bản ghi nhớ giai đoạn 2023-2028 với Hội Việt - Mỹ. Điều này sẽ giúp IGE tiếp tục duy trì, triển khai các dự án, kế hoạch hỗ trợ nhân đạo và hợp tác với cơ quan, tổ chức tại Việt Nam, góp phần tăng cường hiểu biết lẫn nhau và quan hệ hữu nghị giữa Nhân dân hai nước Hoa Kỳ - Việt Nam, trong đó có thúc đẩy trao đổi thông tin về tình hình tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam để sớm vận động đưa Việt Nam ra khỏi danh sách SWL.

Hữu Hưng