Hiện nay, Tịnh độ Cư sĩ Phật hội Việt Nam có 212 chi hội (212 phòng thuốc Nam phước thiện) ở 24 tỉnh, thành phố trong cả nước, có hơn 600.000 tín đồ, 900.000 hội viên và khoảng 3.000 chức sắc, chức việc.

Được biết, năm 2014, ngay sau khi ký kết Chương trình phối hợp trong công tác bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, Giáo hội đã ra thông điệp về bảo vệ môi trường kêu gọi “Chức sắc, chức việc, tín đồ là tấm gương thiểu dục, tri túc, sống hòa hợp giữa con người với thiên nhiên, mục tiêu là đưa đời sống con người đến chỗ chân - thiện - mỹ”. Hưởng ứng lời kêu gọi của Giáo hội, Ban Trị sự Tịnh độ Cư sĩ Phật hội các tỉnh, thành phố đã phát động nhiều chương trình tuyên truyền giáo lý nhà Phật, giáo lý Tịnh độ Cư sĩ có liên quan đến nội dung bảo vệ môi trường, sống hòa hợp với thiên nhiên, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hướng chức sắc, tín đồ tôn giáo và cộng đồng cùng chung tay bảo vệ môi trường, xây dựng các mô hình điểm về bảo vệ môi trường tại các hội quán, phòng thuốc Nam của Giáo hội.

Năm 2019, Giáo hội đã xây dựng mô hình Hội quán, phòng thuốc Nam là trung tâm sinh hoạt cộng đồng, kêu gọi mọi người cùng chung tay bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, với các nội dung chính như: giữ gìn cảnh quan hội quán xanh - sạch - đẹp; mỗi hội quán phải có vườn thuốc nam, mỗi vườn nhà tín đồ nên trồng thuốc Nam; khai thác cây thuốc trong thiên nhiên có chừng mực và theo quy định của Giáo hội; thực hành tiết kiệm điện, nước, giảm ăn thịt động vật; không vứt rác, túi ni lông, xác súc vật chết xuống sông, rạch. Cùng với đó, các tín đồ Tịnh độ Cư sĩ Phật hội hạn chế sử dụng túi ni lông và đồ nhựa dùng một lần để gói thuốc, thay vào đó là các loại giấy hoặc bao bì dễ tiêu hủy, có thể tái sử dụng được; thực hiện việc phân loại rác thải tại nguồn và tập kết rác đúng nơi quy định; vận động tín đồ ở nông thôn làm nông nghiệp hữu cơ, hạn chế phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, sử dụng phân bón hữu cơ an toàn cho môi trường và sức khỏe con người.

Các thang thuốc ở phòng khám được gói bằng giấy báo hoặc bao bì dễ tiêu hủy

Ông Nguyễn Ngọc Ánh, Chánh Hội trưởng Ban Trị sự Trung ương Giáo hội Tịnh độ Cư sĩ Phật hội Việt Nam cho biết các phòng thuốc Nam phước thiện của Tịnh độ Cư sĩ Phật hội Việt Nam luôn động viên tín đồ, hội viên trồng các cây thuốc Nam, cung cấp nguồn dược liệu đảm bảo cho các phòng thuốc, giữ gìn cảnh quan ở hội quán, phòng thuốc và nhà ở luôn xanh - sạch - đẹp.

Đến nay, toàn Giáo hội đã thành lập trên 70 vườn thuốc Nam trực thuộc các chi hội, đồng thời, vận động các hộ gia đình tín đồ hội viên trồng xen kẽ cây thuốc trong vườn nhà, xây dựng hệ thống vận chuyển, điều phối, thu hoạch cây thuốc giữa các tỉnh, thành phố. Nhiều tỉnh, thành phố và chi hội đã đầu tư, đổi mới hệ thống dự trữ, phơi, sấy, sao thuốc, cung cấp nguồn dược liệu có chất lượng tốt cho các phòng thuốc, vừa góp phần vào công tác bảo vệ môi trường.

Vườn dược liệu tại tổ đình Hưng Minh tự, Thành phố Hồ Chí Minh

Những năm gần đây, để chủ động một phần nguồn dược liệu tại chỗ, tổ đình Hưng Minh tự, Thành phố Hồ Chí Minh đã dành một khu đất rộng gần 1.000 m² để trồng cây thuốc Nam. Hiện nay, vườn thuốc Nam của tổ đình Hưng Minh tự có gần 300 loại dược liệu khác nhau như: cây đậu xanh, cây dâu tằm ăn, nhãn lồng, rau mơ, rễ chanh, diếp cá, húng lủi, ngải cứu, ích mẫu, đinh lăng… lúc nào cũng có sẵn để phục vụ kịp thời cho công tác khám bệnh cho bà con. 

Phòng thuốc Nam phước thiện tổ đình Hưng Minh tự

Bên cạnh đó, các chi hội của Giáo hội Tịnh độ Cư sĩ Phật hội Việt Nam tại tỉnh Sóc Trăng phát triển mạnh về mặt trồng thuốc, sơ chế thuốc, xây dựng sân tập kết thuốc sau khi thu hái, nhà kính phơi thuốc, mở rộng diện tích đất trồng thuốc, đảm bảo các yếu tố về bảo vệ môi trường, góp phần cung cấp nguồn dược liệu cho các chi hội khác ở nhiều tỉnh thành trong cả nước. Hiện nay, tại tỉnh Sóc Trăng đã phát triển được 25 vườn thuốc gia đình với tổng diện tích trên 67.000m², nơi rộng nhất 15.000 m², nhỏ nhất 2.000 m². Các chi hội chú trọng vào việc khuyến khích tín đồ và hội viên đều trồng cây xanh vừa làm dược liệu cho các phòng thuốc Nam điều trị bệnh nhân, vừa góp phần bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp. Chi hội Hưng Sơn tự, tại thôn Thái Lai, xã Minh Trí, huyện Sóc Sơn, Thành phố Hà Nội đã thành lập các vườn thuốc Nam, duy trì việc ươm cây giống, thu hái, sơ chế thuốc phân phối vào các tỉnh Bình Thuận.

Nhằm tiếp tục đóng góp vào công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, Ban Trị sự Trung ương Tịnh độ Cư sĩ Phật hội Việt Nam đã tham gia đã ký kết Chương trình phối hợp nhằm phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, giai đoạn 2022-2026. Theo đó, Giáo hội cam kết nâng cao nhận thức, trách nhiệm của chức sắc, chức việc, tín đồ và hội viên về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu với nhiều giải pháp tích cực, nhiều hoạt động cụ thể, thiết thực, đưa nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu vào sinh hoạt thường kỳ, vận động tín đồ và hội viên xóa bỏ những tập quán, thói quen sinh hoạt gây ô nhiễm môi trường, làm tăng biến đổi khí hậu, xây dựng cơ sở tôn giáo xanh, sạch, đẹp, văn minh; kịp thời giúp đỡ, chia sẻ với những người gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt, tiếp tục thực hiện các hoạt động lợi đạo, ích đời, đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước.

Minh Lan